Het onderstaande artikel kan je ook downloaden als een pdf.
De Litams ADS (Automatic Drafting System) is het meest ideale weeg- en sorteer systeem voor schapenhouders die met wegen hun bedrijfsrendement fors willen verbeteren. Eén persoon kan met de ADS tot 600 schapen per uur wegen en sorteren. Alle gegevens worden automatisch vastgelegd: levensnummer, gewicht (en dus groei), sortering (en dus groep) en moment van wegen en sorteren.
Door te wegen krijg je van ieder dier veel meer informatie. Die informatie kan je gebruiken om kosten te besparen en meer geld te verdienen. We beschrijven 10 methoden die bijdragen aan een beter bedrijfsresultaat. Van iedere methode geven we een rekenvoorbeeld, zodat je voor jezelf kan uitzoeken waar de meeste winst zit.
1. Leg aflevergewicht vast.
a. In vrijwel elk bedrijf wordt het geleverde gewicht vastgelegd: op de verpakking van ieder produkt staat het gewicht! Hagelslag, verf, kunstmest of vlees – je koopt het allemaal per gewichtseenheid. Waarom leveren dan juist schapenhouders hun produkten af zonder te weten hoeveel ieder lam weegt? De verschillen tussen wat iemand schat en wat het werkelijke gewicht is bedragen vaak vele kilo’s – naar boven of naar beneden. Ieder verschil raakt je in je portemonnee. Bovendien kan je een hogere prijs krijgen als je lammeren kunt leveren in een vooraf afgesproken gewichtsklasse. Hoe voorspelbaarder je kan leveren, hoe beter de prijs is. Je zal zien dat je al snel vele euros meer per lam ontvangt.
b. Rekenvoorbeeld: je verdient eenvoudig 4 euro meer per lam, en waarschijnlijk veel meer. Bij 1000 lammeren is dat € 4.000 per jaar. Pure winst.
2. Groei managen
a. Als je de lammeren regelmatig weegt (en dat is bijzonder eenvoudig met de ADS) kan je gaan sturen op groei. Snelle groeiers voer je vroeg af of zet je op een ander dieet. Trage groeiers voer je sowieso vroeg af, want die gaan je alleen maar geld kosten (meer ziekte, meer sterfte, meer zorg). Hoe eerder je ze afstoot, hoe beter. (Met Litams kan je ook kijken of je de rammen en ooien die deze trage groeiers voortbrengen ook moet afvoeren). De rest voer je elke paar weken af. Voorspelbaar en precies op gewicht.
b. Rekenvoorbeeld: De 20% snelle groeiers worden niet meer te vet, waardoor je er een betere prijs voor kan krijgen. De 20% trage groeiers besparen je veel arbeid en medicijnen. Bij 1000 lammeren per jaar bespaar je al snel € 5.000 per jaar.
3. Spenen
a. Veel schapenhouders spenen op leeftijd. De combinatie van leeftijd en gewicht geeft echter betere resultaten. Met de ADS speen je ieder lam op de juiste combinatie van leeftijd en gewicht. Litams legt automatisch vast welke ooien één gespeend lam en één nog drinkend lam hebben. Zo kan je eenvoudig en gericht op mastitis controleren, terwijl je optimale speenresultaten hebt.
b. Rekenvoorbeeld: door zorgvuldig te spenen krijg je gezondere lammeren en betere ooien. Dat vertaalt zich in hogere lamsvlees opbrengsten en minder medicatie en werk. Ook kan je hiermee de stap zetten naar 3x per twee jaar lammeren. De opbrengst hiervan is vele duizenden euros.
4. Sorteren
a. Met Litams krijgt het begrip groep een nieuwe en betere definitie. Een groep schapen hoort bij elkaar omdat ze dezelfde voeding krijgen. Met de ADS maak je eenvoudig groepen door te sorteren op combinaties van leeftijd, sexe, gewicht, groei en andere kenmerken.
b. Rekenvoorbeeld: Een actief groepenbeheer kost met Litams minder dan een uur per week. Doordat je met zorgvuldig samengestelde groepen werkt, bespaar je heel veel arbeid, krijg je betere lammeren en kan je ook een beter landschapsbeheer verzorgen. Je bespaart vele duizenden euros per jaar.
5. Conditiescore
a. Door ooien te scoren op conditie, kan je de vruchtbaarheid enorm opvoeren. Het vaststellen van de conditiescore kan zeer eenvoudig met de ADS. Je scoort een aantal dieren conform de tabel op de vorige pagina. Daarna weeg je alle ooien. Op basis van gewicht en de gescoorde dieren, kent de software van Litams automatisch een conditiescore aan alle gewogen ooien toe.
b. Rekenvoorbeeld: per 100 ooien kan je met het toepassen van de conditiescore het aantal gespeende lammeren met meer dan 40% (!!) verhogen. Dit levert je heel veel extra inkomsten op. Bij duizend ooien kan je de jaarwinst met € 40.000 verhogen.
6. Sorteren op groei
a. Met de ADS kan je lammeren sorteren op groei. Dit maakt je leveringen voorspelbaarder en de kwaliteit van je lamsvlees hoger. Je kan al weken van te voren afspraken maken met abattoirs en handelaren over welke klasse lammeren je gaat leveren.
b. Rekenvoorbeeld: voorspelbare leveringen en kwalitatief goede lammeren leveren je vele euros meer op. Je kan al snel 25 cent meer per kilo bedingen, als je voorspelbaar kan leveren. Dat is bij een gemiddeld karkas gewicht van 20 kilo, € 5 per lam.
7. Leverprecisie
a. Ga eens praten met je abattoir en vraag hoeveel meer geld zij bereid zijn te betalen voor gegarandeerde leveringen van lammeren: juiste aantal, juiste leeftijd, juiste gewicht. b. Rekenvoorbeeld: per lam kan je vele euros meer krijgen als je een
betrouwbare en voorspelbare leverancier van lammeren wordt.
8. Voerkosten
a. Hans Wouters houdt zijn dieren voornamelijk op stal. Hierdoor zijn de voerkosten voor hem belangrijk. “Door te wegen", zegt Hans, "hebben we een voerconversie van 1,92 kilo per week van 1 schaap en 2,5 lammeren. Dat is omgerekend 62 cent per ooi per week. Dat is 9 cent per dag, ongeveer. Dat was 16 cent voordat wij begonnen te wegen".
b. Rekenvoorbeeld: 7 cent per dag per ooi bezuinigen op (kracht)voer. Dat is bij 500 ooien € 12.775 per jaar.
9. Fok optimalisatie
a. Als je de groei en aflevergewichten van je lammeren weet, weet je ook welke ooien (en rammen) de beste fok resultaten opleveren. Bij Litams krijg je vaak ook nog eens inzicht in het geslacht gewicht en de kwaliteit van het vlees. Dat maakt een ongekende optimalisatie mogelijk.
b. Rekenvoorbeeld: als je ooien hebt die bovengemiddelde lammeren leveren, kan je omzet eenvoudig met 20% of meer stijgen. Je kosten stijgen vrijwel niet (zullen eerder dalen), waardoor je bedrijfsresultaat met sprongen vooruit gaat.
10. Gebruiksvriendelijk
a. De ADS is zeer eenvoudig te bedienen. De ADS bespaart je daardoor veel arbeid. Of je nu wilt wegen, sorteren of groepen maken: één persoon kan het allemaal snel en foutloos doen. Je hoeft geen verstand van computers te hebben. En nadat de dieren er doorheen zijn gelopen ben je klaar. Geen ingewikkelde toestanden achter de PC. Geen gesjouw met apparatuur.
b. Rekenvoorbeeld: De uren die je bespaart kan je aan belangrijkere zaken besteden. En wat is het voordeel van gemak? Geen ergernis. Geen gedoe. Altijd betrouwbare gegevens. Precies weten wat je de handelaar of slachthuis hebt beleverd.